Ψυχολογία της Θρησκείας

Ένα έργο με καταστατική σπουδαιότητα για την Ψυχολογία της Θρησκείας. Το σύγγραμμα ξεπερνά τα πλαίσια της απλής περιήγησης στο χώρο, καθώς ο συγγραφέaς μελετά κριτικά και εις βάθος το έργο των Φρόυντ, Γιουνγκ και Άντλερ από τη σκοπιά αυτή. Σε ένα δεύτερο μέρος αναπτύσσει τις ψυχολογικές προϋποθέσεις του θρησκευτικού βιώματος. Στην πολύ ενδιαφέρουσα Εισαγωγή προβαίνει σε συστηματική διερεύνηση των επιστημονικών προϋποθέσεων της Ψυχολογίας της Θρησκείας.

Το έργο επανατοποθετεί με αρτιότητα τις σχέσεις της Ψυχολογίας με τη Θρησκεία (και κατ’ επέκταση με τη Θεολογία). Ο νηφάλιος λόγος του Νίκου Νησιώτη θα μπορούσε να δώσει λύσεις σε ένα διάλογο, που με ολοένα εντεινόμενο ενδιαφέρον διεξάγεται σήμερα. Μελέτη παραδειγμάτων, όπως το ζήτημα της ενοχής, φωτίζουν ακόμη περισσότερο ποικίλες και ανθρωπολογικά σημαντικές πλευρές του προβλήματος.

«Η ενοχή όταν βιώνεται από μόνη της αποτελεί μια προθρησκευτική εμπειρία. Η διαφορά προέρχεται από την αυτονόητη μεθοδολογία μιας θετικής επιστήμης που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον της στα όσα συμβαίνουν από το υποκείμενο και μέσα στο υποκείμενο. Χωρίς δηλαδή την προϋπόθεση για οποιαδήποτε υπερφυσική ή θεία παρέμβαση. Ο μύθος οργανώνει το χάος του ασυνειδήτου σε μία παραστατική εικόνα και αποβάλλει την ανάγκη αναγωγής για ερμηνεία σε υπερφυσική δύναμη». (. . .)

Σ’ αυτό και πολλά άλλα ζητήματα που απασχολούν ιδιαίτερα τη σύγχρονη σκέψη και συζήτηση, δίνει αναλυτικές και ξεκάθαρες απαντήσεις η νηφάλια φωνή του Νίκου Νησιώτη. Κάτι πολύ περισσότερο από συνολική ξενάγηση στο χώρο της «Ψυχολογίας της Θρησκείας», κάτι βαθύτερο και σημαντικότερο από ένα απλό διδακτικό εγχειρίδιο. Το έργο έχει αποκτήσει καταστατική σπουδαιότητα για τον κλάδο της Ψυχολογίας της Θρησκείας στην Ελλάδα. Μια καινοτόμος έρευνα που εκδίδεται για πρώτη φορά, 20 χρόνια μετά τον πρόωρο και αναπάντεχο θάνατο του συγγραφέα της.

Καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, διδάσκων επίσης Ψυχολογία και Κοινωνιολογία της Θρησκείας, μορφή διεθνούς κύρους στο χώρο της φιλοσοφίας, της θεολογίας καθώς και του αθλητισμού, ο Νίκος Νησιώτης εισήγαγε κριτικά τον Υπαρξισμό στην Ελλάδα, καθιέρωσε τους κλάδους τους οποίους υπηρέτησε ακαδημαϊκά, άνοιξε τους ορίζοντες της ελληνικής φιλοσοφίας και θεολογίας στον ευρωπαϊκό χώρο, όχι απλώς με μιμητική και μεταπρατική διάθεση αλλά διαμορφώνοντας τους όρους ενός ισότιμου διαλόγου. Με την παρουσία του σε ηγετικές θέσεις σημαντικών διεθνών οργανισμών φανέρωσε μια προσωπικότητα διόλου αποξενωμένη από το κοινωνικό γίγνεσθαι. Αντίθετα, η δραστηριότητές του είχαν ευδιάκριτο πρακτικό αντίκτυπο. Η απότομη και πρόωρη διακοπή του νήματος της ζωής του σε τροχαίο ατύχημα το 1986 είχε θλιβερές συνέπειες και για την απρόσκοπτη γνωριμία των νεώτερων γενεών με το έργο του, ακόμα και το ερευνητικό ή συγγραφικό. Τα γραπτά του είναι εν πολλοίς ανέκδοτα ή δυσεύρετα, ενώ παραμένουν συνήθως αμετάφραστα όσα γράφτηκαν πρωτοτύπως σε άλλες γλώσσες. Οι εκδόσεις Μαΐστρος φιλοδοξούν να εκδώσουν σταδιακά το έργο του.

Άλλο βιβλίο του Νίκου Νησιώτη