Το Αρχιπέλαγος της Γραφής

Λογοτεχνικό δοκίμιο

Έργο ζωής και ωριμότητας ενός συγγραφέα ήδη καταξιωμένου στο χώρο της λογοτεχνίας και του δοκιμίου. Το Αρχιπέλαγος της Γραφής πραγματεύεται την περιπέτεια του ανθρώπου με τη γραφή και την αναδημιουργία του κόσμου μέσω αυτής. Υπόσχεται στον αναγνώστη ένα ταξίδι με ποικίλους προορισμούς: τόπους όσα και τα αποτυπώματα της γραφής στον αναγνωστικό χάρτη. Πρόκειται για δοκίμιο με έντονο λογοτεχνικό χαρακτήρα, στο οποίο συνυπάρχουν ο στοχασμός και η ειρωνεία, η σοβαρότητα και το παιχνίδι, η ακρίβεια μιας επιστημονικής ανάλυσης και η ελαστικότητα μιας ανοιχτής υπόθεσης. Το Αρχιπέλαγος  του Λογοθέτη είναι πράγματι απέραντο, καθώς οι εξερευνήσεις του εκτείνονται σε όλες τις πιθανές και απίθανες κατευθύνσεις, και οι πηγές του αντλούνται από τα πιο γνώριμα αλλά και τα πιο απρόσμενα εδάφη. Λογοτεχνία και βιογραφία, εξομολόγηση και μαρτυρία, δοκίμιο και ιστορία, φιλολογία και φιλοσοφία, ερμηνευτική και γραμματολογία: τίποτα δεν λείπει από αυτή την πελωρίων διαστάσεων και πολύχρονη εξερευνητική απόπειρα, την οποία ο συγγραφέας της, με πνεύμα σκεπτικιστικής αυτεπίγνωσης, χαρακτηρίζει ως «άκρως ελλειπτική».

Λεπτομέρειες: Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αρχιτεκτονική σύνθεση του βιβλίου. Συμμετρικά προς την έννοια του «Αρχιπελάγους», ο συγγραφέας ονομάζει τα τρία μέρη του βιβλίου «Διάπλοες» και τα τρία κεφάλαια που συνθέτουν το κάθε μέρος «Πορείες». Οι Πορείες αυτές αποτελούνται από «Αναγνωρίσεις» των εξερευνήσιμων περιοχών, και οι μεταξύ των Αναγνωρίσεων σύντομες και συνήθως καυστικές παρατηρήσεις αποκαλούνται «Διάσταθμοι». Αυτή η αυστηρή αρχιτεκτονική σύνθεση έχει εντούτοις κάτι το ρευστό, μοιάζει να δανείζεται από τη μουσική την αρμονία και τους ρυθμούς της, το τέμπο και το μοτίβο της. Το Αρχιπέλαγος της Γραφής είναι ένα πληθωρικό και απρόοπτο βιβλίο, δύσκολο στην κατάταξη και συναρπαστικό στην ανάγνωσή του. Πέρα από τη δεξιοτεχνία με την οποία ο συγγραφέας χειρίζεται ένα τεράστιο υλικό γραφής όλων των ιστορικών περιόδων και την ικανότητα να διευθύνει τους όγκους των κλασικών έργων σε μια γόνιμη αντιπαράθεση, ο αναγνώστης διακρίνει, πανταχού παρούσα, την ανατροπή ενός πλήθους ερμηνευτικών και φιλοσοφικών συμβάσεων. Ο Λογοθέτης δείχνει ότι το ανυπότακτο της γραφής υπερβαίνει κάθε προσπάθεια προκαθορισμού των όρων της τέλεσης και των χρήσεών της. Αυτό κάνει το έργο του γοητευτικό και παράδοξο σε πλήρη ταύτιση με το μοναδικό του ύφος: μεστό, κινούμενο σε όλο το φάσμα μιας πλουσιότατης ελληνικής γλώσσας, είναι ταυτόχρονα πειθαρχημένο και απείθαρχο, επινοητικό και γεωμετρημένο, κλασικό και μοντέρνο με όλη τη σημασία των δύο όρων. Έργο τολμηρό και απολύτως πρωτότυπο.